Luisteropdracht ontwerpen

We moeten een luisteropdracht voor de bovenbouw ontwerpen op basis van het stappenplan op bladzijde 137 van het boek Nieuw geluid. Voor mijn opdracht heb ik gekozen om van het muziekstuk Perpetuum Jazzile - Africa de eerste 1:49 van het stuk te laten luisteren. Ik wil dat de kinderen creatief en analytisch naar het stuk gaan luisteren.



De Les
Om de les te openen laat ik de kinderen eerst luisteren naar het stuk zonder het beeld van het digi-bord aan te zetten. De kinderen zullen zich afvragen waarom we naar een opname van een regenbui zitten te luisteren. Ik vraag de klas vervolgens of ze denken dat dit gespeeld zou kunnen zijn door de orkest en hoe dat geluid dan wordt gemaakt. Ik laat het stuk nog een keer horen en vraag of ze tijdens het luisteren een tekening willen maken in een tijdlijn. Op die tijdlijn tekenen ze wat er in het stuk gebeurd. De bedoeling is dat er uiteindelijk vier delen worden getekend. Want in het stuk hoor je eerst dat het miezert vervolgens begint het te regenen dan komt er een hoosbui met onweer en als laatst regent het weer. Ik laat vervolgens op het digi-bord het filmpje zien zodat de kinderen ook zien dat het door een orkest gedaan is. Ik stel vervolgens de vraag op welke manier het geluid is gemaakt en of het overeen komt met wat ze getekend hebben.

Naar aanleiding van de feedback van Colin van de Giessen en van mijn broertje heb ik hieronder de les wat duidelijker volgens het stappenplan aangegeven.

Stap 1 Luister naar en muziekstuk dat je wilt gebruiken en focus inhoudelijk op de diverse kwaliteitscriteria. Ga op zoek naar betekenis, vorm, klankaspecten en bepaal welke luisterstijlen gestimuleerd worden.

Ik laat ze luisteren naar het stuk. Ze zullen hierbij in eerste instantie gaan nadenken over de betekenis van het stuk. Als ik ze het stuk voor een tweede keer laat horen en ze er een tekening bij moeten maken. Dan gaan ze meer nadenken over de vorm en de klankaspecten omdat ze moeten nadenken hoe de regendruppels en de hoosbui van elkaar verschillen als ze dat op papier willen tekenen. Hiermee word een creatieve luisterstijl gestimuleerd.

Stap 2 Vraag je af hoe de kinderen luisteren en wat je de kinderen kunt laten ontdekken met dit muziekstuk

Ik zet ze op het nadenken hoe dit stuk door een orkest zou kunnen zijn gespeeld. Ze gaan over allerlei muziekinstrumenten nadenken die het geluid zouden kunnen nabootsen. De kinderen met scherpe oren zullen horen dat het geluid gemaakt is door je handen en voeten te gebruiken

Stap 3 Bepaal welke opdrachten je wilt koppelen aan het stuk.

Ik geef een opdracht om een tijdlijn te tekenen waar ze de verschillende onderdelen van het stuk in moeten onderbrengen het is de bedoeling dat ze uitkomen op vier stukken waarvan één onderdeel twee keer voorkomt. Hierbij moeten ze creatief luisteren.

Stap 4 Beschrijf wat de kinderen doen.

De Kinderen luisteren stil naar de muziek. Bij de tweede keer mogen ze al tekenen. Als ik merk dat veel kinderen nog niet hun tekening af hebben dan herhaal ik dat stuk gewoon.

Stap 5 Kies een didactische werkvorm voor de activiteit.

De kinderen luisteren op een creatieve manier naar het stuk omdat ik ze er een tekening bij laten tekenen.

Stap 6 Bekijk of je gebruik kunt maken van Coöperatief leren.

De kinderen gaan eerst zelfstandig aan de slag met hun tekening. Als ik de kinderen uiteindelijk de video laat zien en we de tekeningen gaan bespreken. Dan kijken we samen naar enkele tekeningen en bespreken we waarom die wel of niet goed is getekend volgens het muziekstuk.

Stap 7 Zorg voor een verrassende opening van de opdracht.

Ik laat het stuk luisteren stuk eerst luisteren het is een verrassende opening omdat de kinderen niet goed zullen snappen waar ze naar luisteren tot ik vertel dat het een muziekstuk is.

Stap 8 Bepaal hoe je de opdracht wilt nabespreken.

We bespreken aan het eind het muziekstuk en de tekeningen klassikaal.

Stap 9 Laat een willekeurig iemand de opdracht uitvoeren. Bespreek of de opdracht aangepast moet worden.

Voor het willekeurige iemand heb ik mijn broertje gevraagd hij vond het verder een goed opgebouwde les waar ik niet echt iets aan hoefde te veranderen. Omdat we ook een muziek opdracht door een medestudent moeten laten beoordelen heb ik Colin van de Giessen gevraagd voor zijn feedback. Hij gaf aan dat ik de 10 stappen van het stappenplan wat duidelijker aan moest geven.

Stap 10 Pas naar aanleiding van je bevindingen de opdracht eventueel aan.

Dat heb ik hiermee dus gedaan.

Bron:
Perpetuum Jazzile, (2009, 27 mei), "Perpetuum Jazzile - Africa" [videobestand], geraadpleegd op 1 november 2015 van https://www.youtube.com/watch?v=yjbpwlqp5Qw